କୃଷି ଓ କୃଷକ ସଶକ୍ତିକରଣ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀ ସମ୍ମିଳନୀ-୨୦୨୩
#ଭୁବନେଶ୍ୱର(ଏନ୍.ଏମ୍.): ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କୃଷକମାନଙ୍କ ଆୟବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ଅଧିକ ଅର୍ଥକରୀ ଫସଲ ଚାଷକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସର୍ବଦା ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇ ଆସିଛନ୍ତି । ସମ୍ପ୍ରତି ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍ ଫସଲ ବିବିଧିକରଣ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମକୁ ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି । ଏଥିରେ ରାଜ୍ୟର ସମସ୍ତ ୩୦ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ, ବିଶେଷ କରି ମେଗା ଉଠା ଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପର ଆୟକଟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହାକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଯିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ୍୨୦୨୬-୨୭ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୬ ବର୍ଷ ପାଇଁ ମିଲେଟସ୍ ଚାଷର ପ୍ରୋତ୍ସାହନ ନିମନ୍ତେ ୨୮୦୮ କୋଟି ଟଙ୍କା ଅନୁମୋଦନ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ‘ଫସଲ ବିବିଧିକରଣକୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟକୁ ଉନ୍ନୀତ କରିବା’ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବୈଷୟିକ ଉପସ୍ଥାପନା ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି । ଏଥିରେ ରାଜ୍ୟ କୃଷିମନ୍ତ୍ରୀ ରଣେନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ, କୃଷି ଓ କୃଷକ ସଶକ୍ତିକରଣ ବିଭାଗର ପ୍ରମୁଖ ଶାସନ ସଚିବ ଡ. ଅରବିନ୍ଦ କୁମାର ପାଢ଼ୀ, କଳାହାଣ୍ଡି ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଅନ୍ୱେଷା ରେଚ୍ଛି ଏବଂ ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଦତ୍ତାତ୍ରୟ ଶିନ୍ଦେ ଅଂଶ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ବୈଷୟିକ ଅଧିବେଶନରେ କୃଷି ନୀତିର ବିକାଶ ପ୍ରକ୍ରିୟା, ସଫଳତା, ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ଏହାର ଭବିଷ୍ୟତର ସମ୍ଭାବନା ଉପରେ ପ୍ରମୁଖତା ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । ସବୁଜ ବିପ୍ଳବ ଦ୍ୱାରା ଯଦିଓ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ହାସଲ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏହାର ନକରାତ୍ମକ ପ୍ରଭାବ ଯୋଗୁ ଚାଷଜମିରେ ଅବନତି, ଭୂତଳ ଜଳ ହ୍ରାସ, ମୃତ୍ତିକାର ଉର୍ବରତା ହ୍ରାସ ଏବଂ ଜୈବବିବିଧତା ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ସର୍ବୋପରି ଏହା ଦ୍ୱାରା ଫସଲର ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନର ପ୍ରଭାବକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିବା କ୍ଷମତା ହ୍ରାସ ପାଉଛି । କ୍ରମାଗତ ହ୍ରାସ ପାଉଥିବା ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ପୁଷ୍ଟିହୀନତା ସମସ୍ୟାକୁ ଜଟିଳ କରିଛି । ତେଣୁ ଏହିସମସ୍ୟାକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବା ପାଇଁ ବୈଠକରେ ବିଭିନ୍ନ ରଣନୀତି ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ଏପରି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ସୁହାଇବା ପରି ଫସଲର ବିବିଧିକରଣ ଆଦି ରୂପାନ୍ତରଣମୂଳ ରଣନୀତି ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇପାରେ । ଓଡ଼ିଶା ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଅଣଧାନ ଫସଲ ଚାଷକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । ଉପଲବ୍ଧ ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ ରାଜ୍ୟର ନିଜର ଚାଉଳ ଚାହିଦା ପୂରଣ କରବା ପରେ ୪୦ ଲକ୍ଷ ଟନରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଚାଉଳ ବଳକା ରହୁଛି । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଫସଲର ବିବିଧିକରଣ କରି ଡାଲି, ତୈଳବୀଜ, ମିଲେଟସ୍, ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି ଓ ବୃକ୍ଷରୋପଣ ଆଦି କରାଯିବାର ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସୁଯୋଗ ରାଜ୍ୟରେ ରହିଛି । ଓଡ଼ିଶା ମିଲେଟସ୍ ମିଶନର ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ଫସଲ ବିବିଧିକରଣର ଏକ ଆଦର୍ଶ ଉଦାହରଣ ଭାବରେ ବୈଠକରେ ଉପସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଥିଲା । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦିଗ୍ଦର୍ଶନରେ ଓଡ଼ିଶା ମିଲେଟସ୍ ମିଶନର ଶସ୍ୟକ୍ଷେତ୍ରରୁ ଖାଦ୍ୟଥାଳି ନେବାର ପନ୍ଥା କ୍ଷୁଦ୍ରଶସ୍ୟକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଉପଯୁକ୍ତ ରୂପରେଖ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହୋଇଛି । ମାଣ୍ଡିଆ ଦିବସ ପାଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ବ୍ୟାପକ ଜନସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ସହିତ ସମସ୍ତ ଅଂଶୀଦାରଙ୍କୁ ଜଡ଼ିତ କରି ତୃଣମୂଳସ୍ତରରେ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ରୂପାନ୍ତରଣ ଅଣାଯାଇ ପାରିଛି । ଓଡ଼ିଶା ମିଲେଟସ୍ ମିଶନର ସଫଳତାକୁ ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ଆଧାର କରି କୃଷକମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟର ମୂଲ୍ୟାୟନ ଏବଂ ଫସଲ ବିବିଧିକରଣ ନିମନ୍ତେ ଏକ ରଣନୀତି ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଛି । ନିୟମିତ ମୂଲ୍ୟାୟନ ଓ ଏହାର ଉନ୍ନତିକରଣ ଫସଲ ବିବିଧିକରଣ ରଣନୀତିର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ବୋଲି ଆଲୋଚକମାନେ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି । ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀ ଅନୁଯାୟୀ ଆଗାମୀ ୫ରୁ ୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମେଗା ଉଠାଜଳସେଚନ ପ୍ରକଳ୍ପ ଏବଂ ବୃଷ୍ଟିପୁଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳରେ କୃଷି ଓ କୃଷକ ସଶକ୍ତିକରଣ ବିଭାଗ ପକ୍ଷରୁ ୨୭ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଜମିରେ ଡାଲିଜାତୀୟ ଫସଲ, ୧୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଜମିରେ ତୈଳବୀଜ, ୬.୫ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଜମିରେ ମିଲେଟସ୍, ୦.୬୨ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଜମିରେ ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି, ୦.୪୪ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଜମିରେ ପନିପରିବା, ୦.୨୮ ଲକ୍ଷ ହେକ୍ଟର ଜମିରେ ମସଲା ଚାଷ କରିବା ପାଇଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ଆଗାମୀ ୫ରୁ ୭ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଓଡ଼ିଶା ତୈଳବୀଜ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଉତ୍ପାଦନରେ ବଳକା ରାଜ୍ୟ ହୋଇପାରିବ ବୋଲି କୃଷି ବିଭାଗ ଆଶା କରୁଛି । ଏତଦ୍ବ୍ୟତୀତ, ପଣସ, ଛତୁ, ଫୁଲଚାଷ, ମସଲା ଚାଷ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ମିଶନ ମୋଡ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ ବୋଲି ବୈଠକରେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିଲା ।
ଏହା ସହିତ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଫସଲ ଚାଷ ନିମନ୍ତେ ଆଲୋଚକମାନେ ଫାର୍ମ ପଣ୍ଡ ପ୍ଲସ ଏବଂ ସମନ୍ୱିତ କୃଷି ଇତ୍ୟାଦି ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକର ଏକୀକରଣ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେଇଥିଲେ । ଏମ୍ଜିଏନ୍ଆରଇଜିଏ ମାଧ୍ୟମରେ ଖୋଳାଯାଇଥିବା ଫାର୍ମପଣ୍ଡରେ ବିଭାଗ ଦ୍ୱାରା କୃଷି, ଉଦ୍ୟାନକୃଷି, ପ୍ରାଣୀପାଳନ ଓ ମାଛଚାଷକୁ ଏକତ୍ରୀକରଣ କରାଯିବାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପ୍ରୟାସ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛି । ବିଭିନ୍ନ ବିଭାଗର ଯୋଜନାଗୁଡ଼ିକୁ ଏକତ୍ର କରି ସମନ୍ୱିତ କୃଷି କାର୍ଯ୍ୟକରିବା ଦିଗରେ ଫାର୍ମପଣ୍ଡ ପ୍ଲସ୍ ଏକ ମଡେଲ ଯୋଜନା ଭାବରେ ଅଭିହିତ କରିଥିଲେ । ବୈଷୟିକ ଉପସ୍ଥାପନା ପରେ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ବରିଷ୍ଠ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏ ସଂପର୍କରେ ଅଧିକ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା । ବୈଠକରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାପାଳଙ୍କୁ ଅଣଧାନ ଫସଲ ଚାଷ ବୃଦ୍ଧି ନିମନ୍ତେ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥିଲେ । ଏଥିରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଅଣଧାନ, ଉଦ୍ୟାନ କୃଷି, ବୃକ୍ଷରୋପଣ କରିବା ସହିତ ଅଣୁ ଜଳସେଚନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହନ, ସ୍ୱୟଂ ସହାୟକ ଗୋଷ୍ଠୀ, କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ ଗୋଷ୍ଠୀ/ କୃଷକ ଉତ୍ପାଦକ କମ୍ପାନୀ ଏବଂ ପିଜିଏସ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରାଥମିକ ଏବଂ ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ୟୁନିଟ୍ ସ୍ଥାପନ କରିବା, ମିଲେଟସ ଶସ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବା ଏବଂ ଅଣଧାନ ଫସଲ ନିମନ୍ତେ ସହାୟକ ମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବା, ଅଣଧାନ ଶସ୍ୟ ବ୍ୟବହାର ନିମନ୍ତେ ବ୍ୟାପକ ଜନସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା, ମିଲେଟ୍ ଶକ୍ତି କାଫେ/ଟିଫିନ୍ ସେଣ୍ଟର ପ୍ରତିଷ୍ଠା, ସରକାରୀ ବୈଠକରେ ମିଲେଟ୍ ସ୍ନାକ୍ସର ପରିବେଷଣ, କଫି ମିଶନ ନିମନ୍ତେ ସକ୍ରିୟ ନେତୃତ୍ୱ ପ୍ରଦାନ, ବୃଷ୍ଟିପୁଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳର ଉନ୍ନୟନ, ଫାର୍ମପଣ୍ଡ ପ୍ଲସ୍ର ବିକାଶ ଏବଂ କୃଷିର ଉନ୍ନତି ନିମନ୍ତେ ଏମ୍ଜିଏନ୍ଆରଜିଏ ମାଧ୍ୟମରେ ସଂପଦ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଉପରେ ବୈଠକରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଥିଲା ।